7 misverstanden over voedselveilige smeermiddelen en reinigers

De voedselverwerkende industrie staat onder strenge regelgeving en normen om productveiligheid te waarborgen. Wat vaak voor verwarring zorgt, is het gebruik van voedselveilige smeermiddelen en reinigingsmiddelen. Dit artikel wil enkele veelvoorkomende misverstanden verhelderen.

1. Is een NSF-registratie wettelijk verplicht?

Een NSF-registratie is geen wettelijke verplichting maar een vrijwillig certificeringsproces. Deze registratie wordt afgeleverd door de National Sanitation Foundation (NSF International) en richt zich op de veiligheid en hygiëne van producten in de voedingsindustrie. Dit garandeert dat smeermiddelen voldoen aan strenge normen voor gebruik in diverse voedselverwerkende omgevingen.

Om te beoordelen of een smeermiddel geschikt is voor gebruik in de voedselverwerking, volgt NSF de regels en voorschriften van de FDA, zoals vastgelegd in de Code of Federal Regulations (CFR). Hoewel de NSF-H1-standaard wereldwijd wordt erkend, zijn de wetten en voorschriften van de FDA vooral van toepassing binnen de Verenigde Staten. Samengevat: een NSF-registratie is een belangrijke indicator van de veiligheid en kwaliteit van smeermiddelen in de voedingsindustrie, maar het is geen wettelijke vereiste.

2. Wat is het verschil tussen een NSF-registratie en een NSF-certificering?

Zowel een NSF-registratie als certificering houden in dat voldaan moet worden aan NSF-standaarden, maar er is een verschil in toepassingsgebied.

NSF-registratie richt zich op de stoffen die in een product worden gebruikt. Dit betekent dat de fabrikant of leverancier heeft aangetoond dat het product voldoet aan normen en voorschriften zoals vastgelegd in de CFR.
NSF-certificering breidt zich uit tot de productieprocessen en kwaliteitscontrolesystemen. Dit betekent dat de processen die nodig zijn om een eindproduct met een NSF-registratie te realiseren, veilig zijn op het gebied van hygiëne en voedselveiligheid (ISO 21469-certificering).

3. Is een NSF ISO 21469 gecertificeerde producent veiliger dan een NSF geregistreerd smeermiddel van een niet geregistreerde producent?

ISO 21469-certificeringen en H1-registraties omvatten beide beoordelingen van productingrediënten en -labeling. ISO 21469 gaat echter nog een stap verder door zich ook te richten op de productie, logistieke handelingen, voorkomen van contaminatie en kwaliteitscontrole van de productie van een product door:

On-site audits van formuleringen
On-site risico assessment
On,- en off site audits ter beoordeling van het hygiënemanagementsysteem

Naast voedings- en drankenproducenten worden ISO 21469-gecertificeerde smeermiddelen ook gevraagd door de farmaceutische, cosmetische en diervoederindustrieën.

4. Mag een smeermiddel met een H2-classificatie worden gebruikt in een omgeving waar voedsel wordt bereid?

Binnen de EU wel, maar fabrikanten moeten aantonen dat er maatregelen zijn genomen om besmetting te voorkomen. Bij afwezigheid van dergelijke maatregelen worden over het algemeen H1-smeermiddelen aanbevolen.

Lees meer over NSF-classificaties voor smeermiddelen.

5. Is een product met NSF-registratie veilig voor mens en milieu?

Een NSF-registratie betekent niet automatisch dat een product veilig is voor menselijke consumptie of het milieu. Het geeft aan dat het product voldoet aan specifieke normen en richtlijnen voor het beoogde gebruik in voedselverwerkingsomgevingen, wat de gezondheidsrisico’s aanzienlijk vermindert.

6. Kunnen smeermiddelen met een NSF-registratie worden geconsumeerd?

Dat hangt af van het type registratie. H3-smeermiddelen (niet te verwarren met 3H) kunnen dat wel, omdat deze uitsluitend eetbare oliën bevatten (zoals soja-, maïs- en katoenzaadolie) of specifieke minerale en GRAS oliën (Generally Recognized As Safe). Smeermiddelen met een andere NSF-registratie zijn ontworpen voor industriële toepassingen en zijn, ondanks een sterk verminderd gezondheidsrisico, niet geschikt voor consumptie.

7. Is "food grade" hetzelfde als "food safe"?

"Food grade" en "food safe" worden vaak door elkaar gebruikt, maar er is een subtiel verschil in betekenis.

"Food grade" (geschikt voor voedselcontact) verwijst naar materialen en producten die veilig zijn voor direct contact met voedsel. Ze voldoen aan specifieke normen en voorschriften van regelgevende instanties op basis van het beoogde gebruik. Deze materialen zijn ontworpen en geproduceerd met voedselveiligheid in gedachten, zodat ze minder schadelijke stoffen in voedsel afgeven bij een incident waarbij besmetting optreedt. Voorbeelden van food grade-materialen zijn roestvrij staal, glas, bepaalde kunststoffen en smeermiddelen die incidenteel geschikt zijn voor voedselcontact (NSF H1 en NSF 3H).

"Food safe" (voedselveilig) is een bredere term die verwijst naar alles dat veilig is voor gebruik met voedsel. Dit kan van toepassing zijn op materialen, producten, apparatuur of processen die geen schadelijke effecten hebben op de gezondheid van de mens. Terwijl "food grade" specifiek verwijst naar materialen die geschikt zijn voor voedselcontact, kan "food safe" ook betrekking hebben op andere aspecten, zoals voedselbereidingsmethoden, opslagcondities en voedselverwerkingstechnieken.

8. Mag een reinigingsmiddel met een NSF-registratie worden gebruikt tijdens de productie? Nee, reinigingsmiddelen met een NSF-registratie mogen alleen worden gebruikt wanneer de productie niet plaatsvindt en er geen producten aanwezig zijn. Tijdens de productie moeten ze worden opgeslagen in een afgesloten ruimte. Een correcte opslag minimaliseert het risico op voedselbesmetting en zorgt voor een veilige werkomgeving.

Conclusie

Een goed begrip van terminologie en regelgeving is essentieel om voedselveiligheid in de voedselverwerkingsindustrie te waarborgen, hoewel dit niet altijd eenvoudig te doorgronden is. Daarnaast worden normen en richtlijnen vaak anders geïnterpreteerd, afhankelijk van de persoon of organisatie.

Het gebruik van smeermiddelen die niet over de juiste classificatie beschikken, kan echter ernstige gevolgen hebben bij een audit.

We hopen dat dit artikel heeft bijgedragen aan een beter begrip. Heeft u vragen of opmerkingen naar aanleiding van dit artikel, of heeft u andere vragen? Neem gerust contact met ons op.