Wat is het, hoe kan u ze van elkaar onderscheiden en hoe u smeermiddelstoringen kunt voorkomen

Oxidatie en thermische degradatie van smeermiddelen: oorzaken, gevolgen en hoe u ze kunt beheersen

Smeermiddelen verouderen door chemische en thermische invloeden. Oxidatie en thermische degradatie worden vaak in één adem genoemd, maar ze zijn fundamenteel verschillend en vereisen een andere aanpak. Hier leggen we uit wat elk proces inhoudt, hoe u het kunt herkennen en hoe u uw smeermiddelen optimaal kunt laten presteren.

Oxidatie: reactie met zuurstof

Oxidatie is een chemische reactie tussen het smeermiddel en zuurstof, waardoor de olie of het vet geleidelijk veroudert. Het proces wordt versneld door hoge temperaturen, druk, metalen katalysatoren (zoals koper- of ijzerdeeltjes) en verontreiniging.

Wat gebeurt er?

  • De olie of het vet wordt donkerder
  • De viscositeit neemt toe
  • Er ontstaan zuren en bijproducten
  • Er kan slib of vernis ontstaan

Oxidatie verloopt relatief geleidelijk, maar kan na verloop van tijd de prestaties van het smeermiddel ernstig aantasten en zelfs tot corrosie leiden.

Oxidatie en thermische degradatie in tandwielen

Thermische degradatie

Thermische degradatie: afbraak door hitte

Thermische degradatie treedt op wanneer de temperatuur zo hoog wordt dat de moleculen van het smeermiddel zelf uit elkaar vallen. Dit gebeurt zonder dat er zuurstof bij betrokken is.

Wat gebeurt er?

  • Het smeermiddel verkoolt, waardoor harde zwarte afzettingen achterblijven.
  • De smerende eigenschappen verdwijnen vrijwel onmiddellijk.
  • Vaste resten blijven aan oppervlakken kleven en kunnen onderdelen blokkeren.

Thermische degradatie is vaak plaatselijk en snel en ontwikkelt zich op ‘hotspots’, zoals zwaar belaste lagers of tandwielen.

Hoe u het verschil kunt zien

Kenmerk Oxidatie Thermische degradatie
Oorzaak Reactie met zuurstof Moleculen breken door hitte
Snelheid Geleidelijk, progressief Plotseling, plaatselijk
Uiterlijk Donker, kleverig, slib Harde, zwarte afzettingen
Locatie In het hele systeem Op of nabij hete oppervlakken
Effect Corrosie, verstopte kanalen Vaste resten, vastgelopen onderdelen

Hoe oxidatie en thermische degradatie voorkomen

  1. Kies een smeermiddel dat bestand is tegen hoge temperaturen en oxidatie
  2. Houd het systeem schoon en vrij van katalytische metalen en vuil
  3. Voorkom overbelasting en hotspots door goed onderhoud en inspectie
  4. Vervang smeermiddelen op tijd en controleer hun toestand
  5. Sla smeermiddelen op de juiste manier op en behandel ze correct om verontreiniging en voortijdige veroudering te voorkomen
     

De MicPol®-technologie in Interflon-smeermiddelen helpt de effecten van beide processen te beperken: de sterke smeerfilm vermindert wrijving en warmteontwikkeling en verlaagt het risico op oxidatie door stabiele prestaties en minder stilstand te garanderen.

Conclusie

Met de juiste kennis en aanpak kunt u voortijdige veroudering van uw smeermiddelen voorkomen en uw machines beschermen tegen onnodige slijtage en storingen. Door oxidatie en thermische degradatie te voorkomen, behouden smeermiddelen langer hun beschermende eigenschappen. Dat betekent een soepelere werking, minder storingen en een langere levensduur van de machine.

Heeft u vragen? Neem dan contact met ons op, onze specialisten helpen u graag vrijblijvend verder.

Veelgestelde vragen

Tekenen van oxidatie zijn onder meer donkergekleurde olie, verhoogde viscositeit, slib- of lakafzettingen en ongebruikelijke geuren. Thermische afbraak laat vaak harde, zwarte koolstofachtige resten achter op hete oppervlakken en kan ervoor zorgen dat onderdelen vastlopen.

Oxidatie is een langzame chemische reactie met zuurstof, waarbij zuren en kleverige afzettingen (vernis en slib) ontstaan. Thermische degradatie vindt plaats wanneer oliemoleculen door extreme hitte uit elkaar vallen, waardoor harde koolstofafzettingen ontstaan zonder dat er zuurstof bij betrokken is.

Gebruik hoogwaardige smeermiddelen met een uitstekende oxidatiestabiliteit, vermijd overbelasting en hotspots, houd het systeem schoon, controleer regelmatig de toestand van de olie en vervang de olie voordat kritieke grenzen worden bereikt.