Stap voor stap
Lagervet: Kies het juiste smeermiddel voor lagers
Lagervet is een term die gegeven wordt aan smeervetten die geschikt zijn voor lager smering. Deze smeervetten bevatten een mengsel van basisolie, een verdikkingsmiddel en diverse additieven. Dit smeervet dient niet alleen om wrijving te verminderen, maar ook om de levensduur van de lagers te verlengen door ze te beschermen tegen slijtage en corrosie. Door lagervet* te kiezen dat past bij het type lager en de omstandigheden, optimaliseert u de levensduur van het lager, verlaagt u de onderhoudskosten, verhoogt u de inzetbaarheid van machines en kunt u de smeerinterval verlengen.
Lagersoort bepalen
Voordat u het juiste smeermiddel kunt kiezen, is het belangrijk om te weten welk type lager gesmeerd moet worden. Er zijn namelijk verschillende soorten lagers, elk met hun eigen specifieke kenmerken en vereisten. Bijvoorbeeld:
Kogellagers: Deze zijn geschikt voor hoge snelheden en lichte tot middelzware belastingen. Ze zijn veelzijdig en worden veel gebruikt in diverse toepassingen.
Rollagers: Ontworpen voor zwaardere belastingen en langzamere snelheden. Rollagers zijn robuuster en kunnen grotere krachten opvangen.
Naaldlagers: Deze hebben een kleinere doorsnede en zijn geschikt voor compacte ruimtes met hoge belasting.
Sperlagers: Worden gebruikt voor zeer zware belastingen en bij lage tot matige snelheden.
Glijlagers: Gebruikt in toepassingen waar stilte en soepele werking belangrijk zijn of in hele zware toepassingen zoals kranen en shovels.
Het bepalen van het type lager is cruciaal omdat elk type specifieke eisen stelt aan het smeermiddel dat gebruikt moet worden.
Welk smeermiddel gebruiken voor lagers
Kies het juiste smeermiddel door de volgende stappen te volgen:
1. Bereken de DN-factor
Bereken de DN-factor (Diameter x Omwentelingssnelheid). Dit geeft een indicatie van de belasting en snelheid van het lager. Hoge DN-waarden vereisen smeermiddelen met een lage viscositeit om oververhitting te voorkomen.
De formule voor het berekenen van de DN-factor is als volgt:
DN=d×n
Waarbij:
d de diameter van het lager in millimeters is
n het toerental in omwentelingen per minuut (RPM) is
Dus, de DN-factor wordt berekend door de boring (binnenste diameter) van het lager te vermenigvuldigen met het toerental. Belangrijk omdat het helpt bij het beoordelen van de belasting en snelheid van het lager zodat het juiste smeermiddel gekozen wordt.
2. Omgevingsfactoren
Analyseer de omgevingsomstandigheden waarin het lager werkt. Factoren zoals temperatuur, vochtigheid, stof en chemische omgevingen beïnvloeden de keuze van het smeermiddel. Voor bijvoorbeeld extreme temperaturen zijn speciale vetten nodig die hun eigenschappen behouden bij hoge of lage temperaturen.
3. NLGI Klasse
Bepaal de National Lubricating Grease Institute (NLGI) klasse. Dit geeft de consistentie van het vet aan, variërend van NLGI 000 (vloeibaar) tot NLGI 6 (zeer vast). Voor hogesnelheidstoepassingen is een lager NLGI-getal meestal geschikt, terwijl voor zware belastingen een hoger NLGI-getal gewenst is.
4. Viscositeit van de basisolie in het vet
Kies een vet met daarin een basisolie met de juiste viscositeit. Voor hogesnelheidstoepassingen is een olie met lagere viscositeit nodig, terwijl voor langzaam draaiende, zwaarbelaste lagers een hogere viscositeit beter is.
Dit omdat lagers met hogesnelheidstoepassingen een smeervet met een basisolie nodig hebben die minder wrijving veroorzaakt en beter warmte afvoert. Voor langzaam draaiende, zwaarbelaste lagers is een smeervet met een basisolie van hogere viscositeit juist beter omdat dit een dikkere smeerfilm vormt en zware belastingen dempt.
(Doordenker: Hoe goed een smeervet ook is in een lager, de beste smering is toch altijd een olie.)
5. Vullingsgraad
De juiste hoeveelheid vet in een lager is cruciaal. De aanbevolen vullingsgraad wordt vaak door de lagerfabrikant aangegeven en wordt uitgedrukt als een percentage. Dit percentage geeft het vetvolume aan in verhouding tot de vrije interne ruimte van het lager. Wanneer het lager volledig met vet moet worden gevuld, is het percentage 100%. De fabrikant specificeert welk percentage standaard is voor het betreffende lagertype, wat meestal tussen de 20% en 40% ligt.
Het toerental van het lager speelt een grote rol in de bepaling van het juiste percentage. Bij een toerental lager dan 50% van de maximale snelheid adviseren we een vetpercentage van 50% tot 65%. Voor een toerental hoger dan 50% van de maximale snelheid raden we een vetpercentage van 30% tot 50% aan.
Let op: Door bijzondere bedrijfsomstandigheden kan het zijn dat de door de fabrikant aanbevolen vullingsgraad in de praktijk niet de optimale vullingsgraad blijkt te zijn.
6. Bepaal de optimale smeermethode
Afhankelijk van de toepassing kan men kiezen voor handmatige smering of (semi-) automatische smering. De methode moet efficiënt en effectief zijn, zodat de lagers continu optimaal gesmeerd blijven en de kosten zo laag mogelijk.
7. Nasmeerfrequentie
Stel een nasmeerplan op dat is gebaseerd op de bedrijfsomstandigheden, de kenmerken van het smeermiddel en indien mogelijk, de historie.
Samengevat
Door deze stappen zorgvuldig te volgen, kan men het juiste smeermiddel selecteren dat de levensduur van de lagers optimaliseert, kosten verlaagd en ongeplande stilstand voorkomt.
In conclusie, het kiezen van het juiste lagervet is een afhankelijk is van meerdere factoren. Door zorgvuldig rekening te houden met het type lager, de bedrijfsomstandigheden en de specifieke smeereisen, kun je ervoor zorgen dat je lagers optimaal presteren en een lange levensduur hebben.
Heeft u vragen of wilt u graag hulp bij het kiezen van het juiste smeervet? Neem geheel vrijblijvend contact met ons op. Onze technisch adviseurs helpen u graag!
(* Dit artikel richt zich op het smeren van lagers met smeervet. Maar er zijn ook lagers die het beste gesmeerd kunnen worden met smeerolie. Denk daarbij met name aan lagers in tandwielkasten, versnellingsbakken of lagerhuizen die werken onder extreme omstandigheden zoals hoge toerentallen of hoge temperaturen.)